De meeste moedervlekken ontstaan tussen je 3e en 20ste jaar. Soms is een moedervlek al bij de geboorte aanwezig (de zogenaamde aangeboren of congenitale moedervlek). Het aantal moedervlekken wordt mede bepaald door erfelijke aanleg. Ook heeft zonlicht invloed op de hoeveelheid moedervlekken.

Gewone moedervlekken hebben meestal een bruine kleur. Ze kunnen vlak, maar ook bol of hobbelig zijn. Ze kunnen in grootte, vorm of kleur nogal van elkaar verschillen. Kenmerkend is dat de vorm en kleur regelmatig zijn.

Een aparte vorm van moedervlekken is een atypische moedervlek. Deze is onregelmatiger van vorm en kleur. Vaak zitten er verschillende tinten bruin naast elkaar in dezelfde moedervlek. Soms is er ook sprake van een roodachtige verkleuring, meestal in de rand. Deze moedervlekken zijn goedaardig. Iemand met veel van deze atypische moedervlekken heeft een wat hogere kans op het krijgen van een melanoom.

Het is belangrijk een veranderende moedervlek goed in de gaten te houden. Deze moedervlek zou kwaadaardig kunnen worden. Bezoek je huisarts of dermatoloog als een moedervlek:

• Groter wordt (een kwaadaardige moedervlek is vaak groter dan een gewone moedervlek)

• Van kleur verandert (een kwaadaardige moedervlek heeft vaak verschillende kleuren bruin en heeft daarnaast soms zwart, rood, paars, blauw, grijs of een witte kleur)

• Van vorm verandert (asymmetrisch of grillig wordt)

• Jeukt, steekt of pijn doet

• Korstjes vertoont

• Bloedt

• Bijzonder opvalt doordat deze moedervlek er anders uitziet dan de andere moedervlekken.

Ga naar je arts, zeker als er 2 of meer van bovenstaande veranderingen in je moedervlek zijn. De arts kan onderzoeken of er sprake is van een kwaadaardige verandering in de moedervlek.

• Erfelijke aanleg, als meerdere familieleden een melanoom hebben gehad

• Veel (meer dan 100) gewone moedervlekken of 5 of meer atypische moedervlekken

• Een bleke huid, met sproeten of blond / rossig haar

• Zonlichtverbrandingen op jonge leeftijd

• Gebruik van een zonnebank

• Als je een aangeboren moedervlek hebt die groter is dan 20 cm.

Je huisarts of dermatoloog kan vaak aan de plek zien of het om een goedaardige moedervlek of melanoom gaat. Een hulpmiddel daarbij kan de dermatoscoop zijn. Dit is een apparaatje waarmee de moedervlek enkele tientallen malen vergroot kan worden. Bij twijfelgevallen en bij duidelijke verdenking op melanoom zal altijd microscopisch onderzoek nodig zijn. Voor het microscopisch onderzoek moet de moedervlek of het melanoom onder plaatselijke verdoving worden verwijderd.

• Voorkom dat je verbrandt door de zon

• Bescherm je kinderen goed tegen de zon en zorg dat ze niet verbranden

• Ga niet onder de zonnebank

• Ken je eigen huid. Controleer je moedervlekken, eventueel met behulp van foto’s en iemand anders die meekijkt.

Ga altijd naar de huisarts of dermatoloog als;

• Je een nieuwe, vreemde moedervlek krijgt

• Moedervlekken veranderen of klachten geven.